Vissen bij St. Kilda - Fishing near St. Kilda

Tegen de avond arriveren we weer bij de rand van het continentale plat. De blauwe wijting op zo'n 450m diepte neemt weer toe. We zetten uit om 19:00 UTC, ongeveer 50 mijl van St. Kilda. We zijn niet de enigen, want een acht trawlers - voornamelijk - Noren zijn hier ook aan het vissen. Het verschil is dat de deze bedrijfsschepen dicht tegen de rand van het plat aan zitten, terwijl het op onze positie (57.36N-10.10W) ongeveer 900m diep is. In the evening we arrive again at the edge of the continental shelf. The amount blue whiting in the layer at about 450m increases again. We shoot the net at 19:00 UTC, 50 miles from St. Kilda. We are not the only one, because 8 trawlers - mostly Norwegian - are fishing here as well. The difference is that these commercial vessel fish close against the shelf edge while the depth at our position (57.36N-10.10W) about 900m is.

Terwijl de Tridens uitzet voor trek 11, 50 mijl van St. Kilda, vissen 8 Noorse trawlers langs de rand van het continentale plat. - While Tridens is shooting the net for haul 11, 50 nm from St. Kilda, 8 Norwegian trawlers are fishing along the shelf edge

De trawlsonar - die tijdens de vorige trek haperde - doet het gelukkig weer perfect! De vangst bestaat uit - niet geheel onverwacht - blauwe wijting. Fortunately the trawlsonar - which had a little hick up during our last haul - is performing excellent again! The catch consists of , surprise, surprise .... blue whiting.

Trek 11, 29 maart 2017, 57.36N-10.10W, 200 kg blauwe wijting - Haul 11, 29 March 2017, 57.36N-10.10W, 200 kg blue whiting

Stuurman Kristiaan Cijsouw(l) en kapitein Kinne Reichgeld(r) op de brug tijdens trek 11 - Third mate Kristiaan Cijsauw(l) and captain Kinne Reichgeld(r) on the bridge during haul 11

Blauwe wijting - Blue whiting

Nieuw persoonlijk record diep vissen Tridens - Nieuw personal record deep fishing for Tridens

Op 27 en 28 maart doen we twee transecten over Rockall Bank. Zoals we al hadden verwacht, treffen we hier nauwelijks blauwe wijting aan. Dat het gebied rond Rockall toch wordt onderzocht tijdens de internationale blauwe wijting survey, komt doordat er in sommige jaren wel veel blauwe wijting zit. Bij gebrek aan blauwe wijting doen we een diepe trek over de bodem.
On 27 and 28 March we sail two transects across Rockall Bank. Like expected, there is hardly any blue whiting around here. The reason the area around Rockall is covered during the international survey, is that we know from experience that there might be a significant amont of blue whiting in some years. In the absence of blue whiting we carry out a deep haul at the bottom.

Positie van de diepe trek met geplande - en reeds gevaren transecten - Position of the deep haul with planned - and covered transects.

Deze trek zetten we een persoonlijk rekord diep vissen neer voor de Tridens! Voor het eerst gaat het net dieper dan 1000m. De onderste pees van het net gaat vlak over de bodem op ongeveer 1100m. Aangezien er in de waterkolom geen aantekeningen (echo's) van vis zijn te zien en we toch wat vangst willen, drukken we de onderkant van het net zo dicht op de bodem als we maar durven. De nieuwe kabels die aan het begin van de reis op de winches zijn gespoeld, worden nu uitgevierd tot 1700m.
This haul we establish a personal record deep fishing for Tridens! For the first time ever on board Tridens the net is lowered deeper than 1000m. The bottom rope is towed just above the bottom at approximately 1100m. As there are no recordings of fish to be seen and we really like to catch something, we pull the pelagic(!) trawl as close to the bottom as we dare. The new cables, which we winded on the winches at the beginning of this journey, are veered out to 1700m.

Echogram tijdens trek 9, 28 maart 2017, 57.26N-15.36W. We hebben vlak boven de bodem gevist - Echogram during haul 9, 28 March 2017, 57.26N-15.36W. We fished just above the bottom.

Schipper Kinne Reichgeld en reisleider Bram Couperus zijn tevreden over het nieuwe diepte record voor Tridens - Captain Kinne Reichgeld and cruiseleader Bram Couperus are pleased with the new personal depth record for Tridens

Op het scherm van de trawl sonar is te zien hoe het net de bodem nadert. Zichtbaar in de weerspiegeling: Bram Couperus(l) en Dirk Burggraaf(r) - On the screen of the trawl sonar you can see how the net approaches the bottom. Visible in the reflection: Bram Couperus(l) and Dirk Burggraaf(r)

Het uitzetten en halen van de pelagische trawl duurt eindeloos: ongeveer twee keer een uur. Bij elkaar is de bemanning drie en een half uur bezig met deze trek. Shooting and hauling of the pelagic trawl takes forever: about two times one hour. All together, the crew spends 3 and a half hour carrying out this haul.

Het halen van het net. Hier wordt het voorste gedeelte binnengehaald. De gestrekte maaswijdte van de voorste mazen van het pelagische trawl-net is ongeveer 8m. Naar de kuil toe, worden de mazen geleidelijk kleiner. In de kuil is de maaswijdte 4 cm - Hauling the net. Here the front part is coming on board. The mesh size of the front meshes is about 8m. Towards the codend, the meshes become gradually smaller. In the codend, the stretched meshsize is 4 cm

De vangst is een kadootje: anderhalve mand vreemde- en mooie uitziende vissen en inktvissen. The catch is a treat: one and a half basket of weird and beautiful looking fish- and squid species.

De vangst van trek 9 wordt gesorteerd - The catch of haul 9 is being sorted

Het grootste gedeelte van de vangst bestaat uit de lantaarnvis Lampanyctis crocodilus - The bulk of the catch consists of the lantern fish Lampanyctis crocodilus 

Soeren met een van de vier inktvissoorten uit deze trek Teuthowenia megalops. Ja, die zwarte ballen zijn inderdaad de ogen! - One of the four squid species in this haul Teuthowenia megalops. Soeren with one of four squid species in this haul Teuthowenia megalops. Yes, those big black balls are its eyes!

Paralepis atlantica

Borostomias antarcticus

Chiasmodon niger met een grote prooi in zijn maag - Chiasmodon niger with a large prey item in ts stomach

Anoplogaster cornuta - Common Fangtooth

Himantolophus groenlandicus: vrouwtje, let op de stekels op het lichaam en de ingewikkelde lantaarn op haar kop - Himantolophus groenlandicus: female, note the spines on the body and the complicated lantern on her head

Nog een foto... omdat ze zo knap is! - Another picture... because she is so pretty!

Een lantaarnvis Lampadena specugliera - A lantern fish Lampadena specugliera

Een lantaarnvis Lampanyctus ater - A lantern fish Lampanyctus ater

Grootbekaal Eurypharynx pelecanoides - Pelican eel Eurypharynx pelecanoides

Serrivomer beani

Diepzee kwallen Atolla tenella - Deep sea jellyfish Atolla tenella

Teutowenia megalops (Photo: Rene van Dam)

Common fangtooth (Photo: Rene van Dam)

Common fangtooth  (Photo: Rene van Dam)

Himantolophus groenlandicus (Photo: Rene van Dam)

Op woensdagochtend 29 maart, bevinden we ons op het 57.36N transect, varend richting St. Kilda. Vannacht zijn we vlak langs Rockall gevaren.
On wednesday morning 29 March, we are on the 57.36N transect heading in the direction of St. Kilda. Last night we have been sailing past Rockall.

Voortgang woensdagochtend 29 maart om 9:00 UTC - Progress woensdagochtend 29 March at 9:00 UTC

De volgende dag - woensdag 29 maart - staat er een stevige oosten wind. Dat weerhoudt ons er niet van om uit te zetten om 12:00 UTC, 57.36N-11.09W op scholen blauwe wijting op ongeveer 500m diepte, langs de rand van Aton Dohrn Seamount. De vangst bestaat uit 75 kg kleine blauwe wijting. The next day - wednesday 29 March - the eastern wind has increased. This does not withhold us from shooting the net for blue whiting schools at 500m depth at 12:00 UTC, 57.36N-11.09W along the edge of Anton Dohrn Seamount. The catch consists of 75 kg small sized blue whiting.

Trek 10, 29 maart 2017, 57.36N-11.09W, 75 kg blauwe wijting - Haul 10, 29 March 2017, 57.36N-11.09W 75 kg blue whiting

Gelukkig waait het tijdens het uitzetten van trek 10 niet meer zo hard als in de ochtend - Fortunately the wind is not as strong anymore as in the morning

Zeezoogdierenwaarnemers - Marine Mammal Observers

Vandaag wat informatie over de zeezoogdierenwaarnemers, Ailbhe Kavanagh en Gary Kett, die boven op de brug zitten. Today some information about the observers on top of the wheel house.

De taak van een Marine Mammal Observer (MMO) in Ierse wateren is niet gemakkelijk, maar wel erg leuk. Je moet er veel geduld, toewijding en een speciale waarnemers-waakzaamheid voor hebben. En je kan het erg koud krijgen na een verblijf van uren boven op de brug. Maar je krijgt er wel veel voor terug. MMO’s ziende mooiste zonondergangen en –opkomsten en hebben direct zicht op de top van de mariene voedselketen. Hoewel ze niet eenkennig zijn, letten ze in de eerste plaats op walvissen en dolfijnen.

Soms zien we uren achtereen niets. Het kost nu eenmaal tijd om waarnemingen te verzamelen van dieren die slechts 3% van de tijd boven water zijn. Maar als ze dan iets zien, is het soms heel spectaculair!

The job of a Marine Mammal Observer (MMO for short) in Irish waters is not an easy one, although it is very enjoyable. A lot of patience, dedication, and observational vigilance is required. Not to mention, it can get quite cold spending hours on top of the ship. But it is a highly rewarding position, as MMOs get the best view of gorgeous sunrises, sunsets, and an apex perspective on the marine life around us. Primarily Ailbhe and Gary are searching for cetaceans which is the order of marine mammals which includes whales, dolphins and porpoises. And although they may go many hours without seeing anything, when a sighting event does occur, it can be very exciting indeed.

It is quite fulfilling to collect data on such elusive species. Marine mammals only spend around 3% of their time at the surface of the water, so any sighting is a special event.

Zonopkomst gezien vanaf de waarnemingspost boven op de brug - Sunrise view from the observer’s box above the wheel house. Photo: Ailbhe Kavanagh

Het is dit jaar de 25 jaar gelden dat de Ierse wateren – als eerste in Europa - officieel tot reservaat van walvisachtigen zijn verklaard. In totaal zijn er hier 25 verschillende soorten walvisachtigen waargenomen. Dat is ruwweg een derde van alle soorten walvisachtigen in de wereld. Twaalf van die soorten soorten worden regelmatig gezien. De overige soorten zijn onregelmatige gasten. Het laat zien dat de Ierse wateren belangrijk zijn voor deze dieren. Dat komt vooral doordat het gebied een grote variatie van leefomgevingen herbergt, van oceaan tot kust met rijke visrijke voedselgebieden, voorplantings/opgroei-gebieden en migratie-routes voor een diverse groep van walvisachtigen.

This year in particular (2017) marks the 25^th anniversary of the Irish waters being officially delared a whale and dolphin sanctuary, the first of its kind in Europe. In total, 25 different species of cetacean have been recorded around Ireland, thats almost one third of the total whale and dolphin species in the world! Even though most of these species are infrequently seen, the 12 of our more regularly seen species are equally fascinating. This highlights the importance of Irish waters for these animals, with a wide range of habitats from the ocean depths to the coastal edge offering rich feeding grounds, nursing areas and migration routes for a wide variety of marine mammals.

Vanochtend waren de waarnemingsomstandigheden boven op de brug ideaal. In een rustige zee zijn zeezoogdieren gemakkelijker te ontdekken. Opspattend water, een puntje van een vin of een spuiter vallen nu eenmal meer op in een spiegelgladde zee. De waarnemers hoefden danook niet lang te wachten op de eerste waarneming van de dag. Omstreeks 8:30 (NL zomertijd) kwam een kleine potvis van ongeveer 13 a 14m aan de oppervlakte op ongeveer 150m van het schip. Het dier lag rustig aan het oppervlak en ademde een groot aantal keer na een – waarschijnlijk – lange duik. Elke uitademing is zichtbaar al een ademwolk. Potvissen worden voornamelijk gezien in de Rockall trough tussen februari en september, in water van meer dan 1000m diepte.

Sighting conditions up above the wheel house were ideal this morning! Calm waters and light winds means that marine mammals should be easier to spot if they are out there. The main cues to look out for are splashes, dark pointed or curved fins, or the characteristic whale blow. With everything set up the MMOs didn’t have to wait long for the first sighting of the day. At about 8:30 a small sperm whale (Physeter macrocephalus) about 13 or 14m in length surfaced about 150m from the vessel. The animal lay resting at the surface, a behaviour we call logging, and was seen taking lots of breaths after what was probably a long dive. The breaths were visible as a plume of water vapour (or blow). Sperm whales are most often seen in Irish waters in the Rockall trough in waters deeper than 1000m between february and September (Wall et al. 2013).

De uitrusting van een Zeezoogdierenwaarnemer is vrij basaal: GPS, een tablet om waarnemingen en weersomstandigheden te noteren, verrekijker, fototoestel en zonnebril - The equipment of an MMO is pretty simple; GPS, tablet to record weather conditions and sightings, binoculars, camera, sunglasses

Eerste waarneming vandaag was een kleine potvis, dobberend aan de oppervlakte - First sighting of the day was a small sperm whale logging at the surface.

Verspreiding van Potvis waarnemingen in Ierse wateren. Dit is een kaartje uit de IWDG Atlas. De blauwe kleur geeft de waarnemingsinspanning aan. De rode bubbels zijn een maat voor het aantal waarnemingen - Distribution of Sperm whale sightings for Irish waters. Map taken from the IWDG Atlas for the distribution and abundance of marine mammals in Irish offshore waters 2005-2011 (Wall et al. 2013). The blue colour indicate the observer effort. The red bubbles give relative abundance

In de middag komen Soeren en Felix kijken wat de zeezoogdierwaarnemers zoal doen de hele dag. Ze hadden geluk, want ze zagen meteen een groep van 50 gewone dolfijnen. Helaas kwamen deze niet naar het schip toe. Ailbhe en Gary zijn er nog niet helemaal uit of deze enthousiaste jongelui kunnen omvormen tot zeezoogdierwaarnemers. In the afternoon Soeren and Felix joined the MMOs to check out what they do outside all day. They were lucky to see a large group of 50 common dolphins, unfortunately the dolphins didn’t come close to the vessel… Ailbhe and Gary are not sure we will be able to convert these two to MMO's just yet.

Soeren en Felix komen de zeezoogdierenwaarnemers gezelschap houden - Soeren and Felix come up to join the MMO's.

In de loop van de dag zien de waarnemers ook nog grote jagers, Jan van Genten, noordse stormvogels en drieteenmeeuwen. The MMOs were also fortunate to have sightings of a Great Skua, lots of gannets, fulmars, and Kittiwakes throughout the day.

Grote jager (linksboven), Jan van Gent (rechtsboven), noordse stormvogel (linksonder) en drieteenmeeuw (rechtsonder) - Great Skua (top left), gannet (top right), fulmar (bottom left), kittiwake (bottom right)

Sinds het begin van deze tocht, hebben de zeezoogdierenwaarnemers in totaal 8 soorten walvisachtigen gezien. De lijst tot nu toe: bruinvis (Phocoena phocoena), gewone dolfijn (Delphinus delphis), tuimelaar (Tursiops truncatus), griend (Globicephala malaena) dwergvinvis (Balaenoptera acutorostrata), gewone vinvis (Balaenoptera physalus), potvis (Physeter macrocephalus) en een spitssnuitdolfijn die men niet op naam heeft weten te brengen.

In total since the beginning of the trip, the MMOs have been kept busy with a total of 8 cetacean species. The list so far includes harbour porpoise (Phocoena phocoena), common dolpin (Delphinus delphis), the offshore ecotype of bottlenose dolphin (Tursiops truncatus), Longfinned pilot whale (Globicephala malaena), minke whale (Balaenoptera acutorostrata), fin whale (Balaenoptera physalus), sperm whale (Physeter macrocephalus) and one sighting of an unidentified species of beaked whale. 

Links: gewone dolfijn (Delphinus delphis), rechts: dwergvinvis (Balaenoptera acutorostrata) - Left: Common dolphin (Delphinus delphis). Right: Minke whale (Balaenoptera acutorostrata). Photos: Gary Kett.

Griend (Globicephala malaena) met kalf - longfinned pilot whale (Globicephala malaena). Photo: Gary Kett

Verandering van plan – Change of plan

Terwijl we oorspronkelijk onderweg waren vanaf 56.16N-12.24W naar het beginpunt van het volgende transect op 57.56N-12.00W, werden we vanochtend verrast door een bericht van de Faroese coordinator om ons plan aan te passen en eerst de (oorspronkelijk) Ierse transecten 56.56N en 57.56N te varen. Daarom zijn we vanaf 11:00 UTC (57.31N-12.05W) terug gevaren naar ons nieuwe startpunt op 56.56N-12.00W. Noorwegen nemen dan twee van onze transecten over ten noorden van Rockall Bank. While originally on our way from 56.16N-12.24W to the next transect at 57.56N-12.00W, we received this morning a request from the Faroese coordinator to adjust our plan and first cover the Irish transects at 56.56N en 57.56N. As a result we are steaming now back our position at 11:00 UTC 57.31N-12.05W back to our new starting point 56.56N-12.00W. The Norwegians will then take over two of our transects north of Rockall.

Aangepaste transecten met voortgang per land - Adjusted transects with progress per country

Goed weer en mooie vangsten - Good weather and nice catches

Nu het weer zo mooi is, begint deze visserij survey te lopen. Op 24 maart om 21:30 UTC 53.41N-14.02W doen we een trek op een dikke laag blauwe wijting op 350m diepte langs de westrand van Porcupine Bank. Now that the weather is good, the survey starts to run fine. On 24 March at 21:30 UTC 53.41N-14.02W we carry out at haul on a thick layer of blue whiting at 350m depth along the western edge of Porcupine Bank. 

Trek 6, 24 maart 2017, 53.41N-14.02W, 5 ton blauwe wijting - Haul 6, 24 March 2017, 53.41N-14.02W, 5 tons blue whiting

Er liggen hier trawlers te vissen. Als je in het donker op de brug komt zie je aan alle kanten de lichtjes van de trawlers op en neer dansen: dat komt doordat het schip – ondanks het mooie weer – nog behoorlijk beweegt op de deining die nu eenmaal altijd aanwezig is op de oceaan. Er zit zoveel in het net dat we besluiten om slechts de halve vangst aan boord te halen. De andere helft (ongeveer twee en een halve ton) laten we uit het net lopen: dat is voer voor vogels en dolfijnen.

There are trawlers fishing next to us. When coming into the bridge lights of trawlers are dancing up and down in the dark: this is caused by the vessel which is moving with the swell which is always present on the ocean. There is more in the net than we need. Therefore we decide to release part of the catch (an estimated 2.5 tons) out of the codend: that is food for birds and dolphins.

De vangst van trek zes valt in de last - The catch of haul 6 falls into the hold

De vangst van trek 6 wordt gesorteerd  - The catch of haul 6 is being sorted

De blauwe wijting van trek 6 hebben hun maag vol met krill - The blue whiting of haul 6 have stomachs full of krill

De volgende dag 25 maart om 18:00 UTC, vlak na het begin van het volgende transect op 55.35N-13.01W (westelijke uiteinde), schieten we het net in de schemer, in diep water voor een laag blauwe wijting op 450m diepte. De vangst is niet zo groot (345kg blauwe wijting), maar er zitten wel veel leuke meso-pelagische visjes bij!

The next day 25 March at 18:00 UTC 55.35N-13.01W, right after we started a new transect (western end), the net is shot during dusk in deep water for a layer of blue whiting at 450m depth. The catch is not large (345kg blue whiting) but it contains a lot of meso-pelagic fishes!

Trek 7, 25 Maart 2017, 55.35N-13.01W, 340 kg blauwe wijting en wat meso-pelagische vis - Haul 7, 25 March 2017,  55.35N-13.01W, 340kg blue whiting and some meso pelagic fish

Felix Mueller en Gary Kett sorteren en determineren de meso-pelagische vangst - Felix Mueller and Gary Kett sorting and identifying the meso pelagic catch

Bijna klaar! - Almost ready!

Enkele van de aantroffen soorten in trek 7 - Some of the species in haul 7

Nemichthys scolopaceus - Snipe eel

Chirostomias pliopterus

Felix bezig met een moeilijk op naam te brengen exemplaar en Thomas is alvast begonnen met het administreren van de gegevens - Felix busy with a specimen which is difficult to identify and Thomas starts already to administrate the catch

Dit is een internationale survey, waaraan ook Ierland, Noorwegen en de Faroer deelnemen. Het Nederlandse schip Tridens doet mee namens de EU. De vis verplaatst zich snel. Daarom is het belangrijk om met de vier deelnemende schepen het gebied zo snel mogelijk te dekken, om onder- of overschatting van het bestand te voorkomen. This is an international survey. The other participants are Ireland, Norway and the Faroes. The fish migrates fast. Therefore it is important to cover the area as fast as possible with the four participating vessels in order to avoid under- or over estimation. The Dutch vessel Tridens is representing the EU.

Voortgang van de internationale survey, stand op woensdagavond 25 maart - Progress of the international survey, situation on Wednesday evening 25 March.

Op zondag 26 maart om 17:00 UTC op 56.16N-9.27W, doen we een trek langs de rand van het continentale plat: 3 ton blauwe wijting. On Sunday 26 March at 17:00 UTC at 56.16N-9.27W, we carry out a haul along the edge of the continental shelf: 3 ton blauwe wijting.

Trek 8, 26 maart 2017, 56.16N-9.27W, 3 ton blauwe wijting - Haul 8, 26 March, 56.16N-9.27W, 3 tons blue whiting

Thomas neemt een monster van de vangst voor lijftijds- en rijpheidsbepaling - Thomas takes a sample of the catch for age reading and maturity

Van links naar rechts: Thomas, Jan Kees, Rene en Huig - From left to right: Thomas, Jan Kees, Rene and Huig

In de vangst ook twee exemplaren van de inktvis Todarodes sagittatus - In the catch are two specimens of Flying squid Todarodes sagittatus